Jouw notaris vertelt... Help, ik ben executeur!? (3)
In de laatste twee columns heb ik uitgelegd hoe de notaris vaststelt wie de erfgenamen zijn en vervolgens welke keuzes een erfgenaam heeft. In deze column kijken we wie de nalatenschap afwikkelt.
De erfgenamen kunnen samen de nalatenschap afwikkelen. Dit betekent dat elke beslissing in de afwikkeling van een nalatenschap door alle erfgenamen samen genomen moet worden. Dit wordt lastig als er veel erfgenamen zijn, een erfgenaam slecht bereikbaar is of als er onenigheid is tussen de erfgenamen. Dan kan het maanden duren voor de verklaring van erfrecht kan worden afgegeven. Ondertussen ligt de afwikkeling van de nalatenschap stil. Door in je testament een executeur (vroeger executeur-testamentair genoemd) te benoemen, zorg je ervoor dat één of enkele personen kort na je overlijden kunnen starten met de afwikkeling van jouw nalatenschap. Er zijn drie soorten executeur te onderscheiden.
De uitvaartexecuteur
De uitvaartexecuteur regelt alleen de uitvaart. Zorg ervoor dat je wensen met betrekking tot de uitvaart niet alleen in het testament staan, omdat het testament vaak pas na de uitvaart wordt gelezen. Je kan je wensen bijvoorbeeld opnemen in een levenstestament of in een van onze persoonlijke dossiers, maar ook bij een uitvaartverzorger.
De (beheers)executeur
De executeur regelt de meest dringende zaken. Hij zorgt ervoor dat de wensen in het testament worden uitgevoerd, dat de nalatenschap beheerd wordt, legaten worden uitgekeerd, openstaande rekeningen betaald worden en meer. De executeur is verantwoordelijk voor het indienen van belastingaangiften en de betaling van de belastingaanslagen. Als er een executeur benoemd is blijven de erfgenamen verantwoordelijk voor het verdelen van je bezittingen. De executeur mag alleen spullen verkopen als dat nodig is om de schulden in de nalatenschap te kunnen betalen.
De executeur-afwikkelingsbewindvoerder
Een executeur-afwikkelingsbewindvoerder heeft in aanvulling op de bevoegdheden van de executeur ook de bevoegdheid om de nalatenschap te verdelen. Hij is niet afhankelijk van de medewerking van de erfgenamen. Hij zorgt ervoor dat de schulden in de nalatenschap worden betaald en de zaken van waarde worden verkocht, zodat het geld tussen de erfgenamen kan worden verdeeld.
Loon executeur
In de wet staat dat de executeur 1% van de waarde van de nalatenschap als loon krijgt, maar je kan hiervan afwijken. Zo kan je bepalen dat de executeur geen loon, een vast bedrag of een uurloon krijgt.
Een geschikte executeur
Je hebt de mogelijkheid om een of meerdere executeurs te benoemen. Daarbij kan je bepalen of ze alleen samen of ook ieder afzonderlijk namens jou mogen handelen na jouw overlijden.
In de meeste gevallen kan een naaste (partner/kinderen/je petekind of beste vriend) de rol van executeur-afwikkelingsbewindvoerder prima op zich nemen, hij of zij kan indien nodig altijd hulp inschakelen van bijvoorbeeld de notaris of de boekhouder. Mocht je de erfgenamen volledig willen ontzien dan kan je natuurlijk ook een professionele executeur benoemen, zoals de notaris. Het is dan nog belangrijker om je wensen goed aan de executeur kenbaar te maken. Het is aan te raden om de executeur van tevoren te vragen, hij mag de benoeming namelijk weigeren.
